Güneş ışınlarının cildiniz için zararlı etkileri bulunur. Güneş lekeleri cildinizdeki hasarların bir göstergesi olarak meydana gelir. Bu durumun meydana gelmesini önlemek ve cilt sağlığınızı korumak için bilmeniz gerekenleri, 7 maddede sizler için derledik. Güneş lekeleri ve korunma için merak ettiklerinizi yazının devamında bulabilirsiniz.
"Güneş lekelerin nasıl oluşur?” ve nedenleri nelerdir?” gibi sorulara cevap bulmak bu durumun oluşumundan korunmanıza yardımcı olur. Bu oluşumun en önemli nedeni zararlı ışınlara maruz kalmaktır. Güneşten yayılarak cildinize ulaşan UV ışınları cilt için oldukça zararlıdır ve ciltte hasarların oluşmasına neden olur. Yüksek düzeydeki hasarlar, kimi zaman güneş yanığı olarak kendini gösterse de çoğunlukla semptom göstermez.
Güneşin cildinize verdiği hasar yaşlanmanın da etkileriyle zamanla kendini göstermeye başlar. Zaman içerisinde cildinizin hızla yaşlandığını ve kırışmaya müsait olduğunu fark ettiğinizde, geri dönülmez bir yolda yürüdüğünüzün farkına varabilirsiniz.
Güneş lezyonlarının oluşumu cildinizin UV ışınlarına maruziyeti sonucunda meydana gelir. Cildinizde bulunan ve cilt renginizin belirlenmesini sağlayan melanin pigmenti, UV ışığına maruz kaldığında tetiklenerek artar. Melanin pigmentinin üretiminin artması sonucunda, cildinizde daha koyu renkte görünümler oluşur. Ciltteki güneş lekeleri genellikle bu ışınlara maruz kalan bölgelerde oluşur. Bu bölgeler yüz, boyun, eller ve kollar gibi gün içerisinde açıkta bulunan ve ışınlarla temas eden bölgelerdir.
Güneş lekelerinin oluşumu için dışarıda kalma süresi, cilt rengi, yaş ve genetik faktörler önemlidir. Bu faktörler, kişilerin ışınlara karşı hassasiyetlerini belirler. Güneş lekelerinin oluşumu ışınlara maruz kaldıktan hemen sonra gerçekleşmez. Genellikle yıllar içerisinde yavaş yavaş kendini gösterir. Bu oluşumunda cildiniz için zararlı olan, UV-A ve UV-B ışınları etkilidir. Cilt için zararlı olan bu ışınlardan korunmak leke oluşumu önlemek açısından önemlidir. UV-A ışınları, ciltte kalıcı hasar oluşumuna sebep olabilir. Bir diğeri olan UV-B ışını ise genellikle cilt yanıklarına güneş çarpmasına ve cilt kanseri gibi daha ciddi sağlık problemlerine sebep olabilir.
Güneş lekeleri farklı özelliklere sahip cilt tiplerinde farklı türlerde görülebilir. Genellikle daha açık renkteki cilt tipleri zarar görmeye daha müsaittir ve daha fazla korumaya ihtiyaç duyar. Fakat rengi fark etmeksizin tüm ciltlerin korunmaya ihtiyaç duyduğu unutulmamalıdır. Oluşan lezyonların türleri ve belirtileri cilt sağlığı için önemlidir. Oluşan lezyonları tanımak meydana gelebilecek ciddi sağlık sorunlarının da erken teşhis edilebilmesi için önemlidir. Güneş lekelerinin erken teşhisi ve tedavisi, cilt kanseri riskini azaltabilir ve cildin daha sağlıklı ve genç görünmesine yardımcı olabilir.
Farklı özelliklerle karakterize ve sıklıkla görülen ciltteki güneş lekesi türleri şunlardır:
Görülebilecek zararlardan korunmak için, düzenli olarak koruyucu kullanmak ve ışınların en yoğun olduğu saatlerde dışarı çıkmamak ve koruyucu giyim ve aksesuarlar kullanmak önerilir.
Güneş lekelerinin tedavisi ve "Güneş lekeleri nasıl geçer?” sorusu bu problemleri yaşayan kişilerin araştırdığı konular arasındadır. Tedaviler ve uygulanması gereken yöntemler oluşan döküntülerin türüne ve şiddetine göre değişebilir. Cilt lezyonlarının hafif olduğu durumlarda, topikal tedaviler kullanılabilir. Bunlar güneş lekelerinin görünümünü azaltmak için cilde uygulanan kremler, losyonlar ve jeller içerebilir. Serum ve kremleri, günlük rutinlerinize de dahil ederek rahatlıkla kullanabilirsiniz. Kimyasal soyulma, cildin üst tabakasını soyarak görünümü düzeltmek için kullanılır. Bu yöntem bir dermatolog tarafından uygulanır ve genellikle glikolik asit, salisilik asit veya trikloroasetik asit gibi kimyasallar kullanılır.
Lazer tedavisi, yoğun ışık ışınlarını kullanarak istenmeyen görünümü azaltmak için kullanılır. Bu yöntem ciltteki lezyonların türüne ve şiddetine göre değişebilir ve birkaç seans gerektirebilir. Bir diğer yöntem olan kriyoterapi dondurulma yoluyla tedavi edilir. Bu yöntemde, dermatologlar sıvı nitrojen kullanarak lezyonların dondurulmasını sağlarlar. Dondurma işlemi cilt lezyonlarının görünümünü azaltabilir veya tamamen yok edebilir. Cilt kanseri gibi ciddi durumlarda cerrahi müdahale gerekebilir. Bu yöntemde cilt lezyonu cerrahi olarak çıkarılır ve histopatolojik inceleme yapılır. Güneş lekelerinin tedavisi lezyonların türüne boyutuna ve cildin genel sağlığına göre değişebilir.
Güneş lekelerinin oluşumunu önlemek veya azaltmak için en önemli adımlardan biri koruyucu kullanmaktır. Koruyucu, cildi güneşin zararlı UV ışınlarından korumaya yardımcı olur. Oluşan lezyonları tedavi etmek kadar önlemek de oldukça önemlidir. Güneş koruyucu kullanarak lekelerin oluşumunu azaltabilir ve cildinizi zararlı etkilerinden koruyabilirsiniz. ”Yüzdeki güneş lekeleri nasıl geçer?” sorusundan önce iyi bir koruyucu seçmek önemlidir. Koruyucu seçerken cildinizin tipine ve güneş ışığına maruz kalma süresine dikkat etmelisiniz.
Eğer cildiniz hassas ise kimyasal koruyucuların yerine mineral koruyucuları tercih edebilirsiniz. Mineralli koruyucular cildin üst tabakasında bir bariyer oluşturarak ışınların zararlı etkilerini azaltır. Koruyucu seçimlerinizde mutlaka SPF (Sun Protection Factor) değerini göz önünde bulundurmalısınız. Genel olarak koruyucu tercihiniz ne kadar yüksek SPF değeriyle olursa cildinizi o kadar iyi koruyabilirsiniz. En az SPF 30 olan koruyucuları kullanmanız önerilir. Koruyucuyu sadece plajda değil, ışınların yoğun olduğu her zaman ve her mekanda kullanmak önemlidir. Güneşin zararlı etkileri dört mevsim görülür. Bu sebeple koruyucunuzu güneşe çıkmadan 20-30 dakika önce cildinize uygulamalısınız ve her iki saatte bir yenilemelisiniz.
Güneş lekeleri tedavisinde kullanılan etkili içerikler bulunur. İçeriklerden en yaygın olanlar; retinoidler, C vitamini, AHA, BHA gibi içeriklerdir. Bu içerikler krem, losyon ve toniklerin içerisinde karşınıza çıkar. Özellikle sırttaki güneş lekeleri için tonik kullanımı lekelerinizden kolayca kurtulmanıza yardımcı olur. Ürünlerin içeriklerini okuyarak, ihtiyaçlarınıza yönelik olan ürünleri tercih edebilirsiniz. Cilt lekelerinin azaltılmasında en yaygın kullanılan aktif bileşik, Hidrokinon’dur. Melanin üretimini engelleyerek ciltteki koyu renkli oluşumların azalmasına yardımcı olur.
Retinoid bileşiği de cildin renk tonunun eşitlenmesinde etkili içeriklerden biridir. Bu bileşik, cildin hücre yenilenme sürecini hızlandırır. Hasara uğramış cildin yenilenmesini sağlar ve güneş lekelerinin görünümünü azaltır. Güneş hasarına uğramış cildin onarılmasına yardımcı olan antioksidan bir bileşik olan C vitamini de cildin tonunu eşitlemek ve farkları azaltmak için kullanılabilir.
Alfa hidroksi asitler (AHA), ciltteki ölü hücreleri atarak, cildin yenilenmesini sağlar. Ciltteki melanin üretimini engelleyerek ciltteki lekelerin azalmasına yardımcı olur. Beta-hidroksi asitler (BHA) ise, ciltteki yağlılık ve siyah noktaların azaltılmasına yardımcı olur. Aynı zamanda hasara uğramış cildin yenilenmesini sağlayarak lekelerin görünümünü azaltır.
Niasinamid ise güneş lekeleri için etkili içeriklerden bir tanesidir. Cildin nem seviyesini arttırarak, cildin sağlıklı bir görünüm kazanmasına yardımcı olur. Bu içeriklerin yanı sıra güneş lezyonlarının tedavisinde kullanılan diğer bileşikler arasında arbutin, azelaik asit, glikolik asit gibi maddeler de bulunmaktadır.
Güneş lekeleri için krem ve ev yapımı maskeler kullanmak, cildin tonunu eşitlemeye ve farklı tonların görünümünü azaltmaya yardımcı olabilir. Bu durum için etkili olabilecek bazı ev yapımı maske tarifleri bulunur. Yoğurt ve bal ile yapabileceğiniz maske tercih edebilirsiniz. Maske içerisindeki yoğurt cildi yatıştırırken bal ise cildinizin nemlenmesini sağlar. Güneş lekelerinizin görünümünü bu maske ile azaltabilirsiniz.
Bir diğer etkili maske, limon suyu ve bal maskesidir. Limon içerisinde bulunan C vitamini melanin pigmentinin baskılanmasını sağlar. Limon suyu cildinizdeki leke görünümünü azaltırken bal ise cildinize ihtiyacı olan nemi sağlar. Salatalık maskesi de pek çok kişi tarafından bilinen maskelerdendir. Salatalık, cildi yatıştırırken leke görünümünü de azaltır. Ev yapımı maskelerin düzenli kullanımı güneş lezyonlarının görünümünü azaltmaya ve cildinizi yenilemeye yardımcı olabilir.
Ev yapımı maskeler, alerjik reaksiyon göstermenize sebep olabilir. Maskelerin kullanımı öncesinde cilt tipinize uygun olduğundan emin olmak için bir dermatoloğa danışmanız önerilir.
Güneşli günlerde dışarıda vakit geçirmek keyifli ve enerji verici olabilir; ancak cildimizin bu ışıltılı günlerden olumsuz etkilenmemesi için dikkatli olmamız gerekir.
Güneş kremi, sadece yaz aylarında tatilde kullanılması gereken bir ürün değil, aslında dört mevsim boyunca cildi koruyan ve sağlıklı görünümünü sürdüren bir bakım ürünüdür.
Güneşten gelen zararlı ışınlar, özellikle UVA ve UVB spektrumunda yer alanlar, yalnızca yaz aylarında değil yılın her günü cilt üzerinde etkili olabilir. Bu ışınlar, ciltte leke oluşumu, elastikiyet kaybı, kuruluk, erken yaşlanma belirtileri ve uzun vadede cilt kanseri gibi ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir.
Cilt bakımında sıklıkla göz ardı edilen ancak düzenli kullanımda cilt sağlığına büyük katkı sağlayan tonikler, son yıllarda yeniden popüler hale geldi. Gün boyunca maruz kalınan çevresel kirlilik, makyaj kalıntıları ve fazla yağ, yalnızca temizleme jeliyle tamamen giderilemeyebilir.
Sağlıklı bir cilt için bazı rutin bakımların yapılması gerekir. Çünkü yeterli, düzenli ve doğru bakım yapılmayan tende istenmeyen durumların görülme ihtimali çok yüksektir. Gençlik yıllarında ten bakımına özen gösteren bireyler ilerleyen senelerde daha geç yaşlanan ve hoş görünümünü kolay kolay kaybetmeyen bir cilt yapısına sahip olabilirler. Bu bakımdan pek çok görev üstlenen tene çok iyi bakmak lazımdır.
Cilt sağlığını korumak oldukça önemli bir konudur. Çünkü cilt demek bedenin dış etkenlerden korunması demektir. Aynı zamanda bireyin fiziksel görünümünü oluşturan bir unsur olan tenin hoş görünmesi sosyal ilişkileri etkilediği için pek çok kişi bu uzva gereken önemi göstermeye çalışır.
Saç serumu, saç sağlığını korumak, dökülmeyi azaltmak ve daha parlak, canlı saçlara kavuşmak isteyenler için vazgeçilmez bir bakım ürünüdür. Serumlar, yalnızca saç tellerinin yüzeyine etki etmekle kalmaz, aynı zamanda saç köklerini besleyerek saçın genel sağlığını da destekler.
Saç bakım dünyasında giderek daha fazla ilgi gören pantenol, yani B5 vitamini, cilt ve saç sağlığına sunduğu sayısız fayda ile dikkat çekiyor.
